Steden en wijken staan ook de komende jaren voor belangrijke opgaven op onder andere het gebied van armoede, duurzaamheid, veiligheid, welzijn en zorg. Deze complexe en taaie vraagstukken kunnen veelal niet door één of twee partijen van bovenaf worden opgelost. Ze vragen om een nieuwe aanpak met een grotere rol van de direct betrokkenen. Op steeds meer plekken in Nederland werken groepen van diverse personen en organisaties met elkaar aan creatieve oplossingen voor vraagstukken op individueel, buurt- of wijkniveau. Zij bundelen hun krachten in nieuwe samenwerkingsverbanden om zo lokaal het verschil te maken. Deze samenwerkingsverbanden zorgen ten opzichte van het verleden voor verschuivende rollen, taken en (machts)verhoudingen. Er ontstaat een nieuw speelveld met deels nieuwe spelers en spelregels.
Hoe je dit samenspel tussen burgers, ondernemers, maatschappelijke instellingen en gemeenten precies vorm moet geven, wordt nu uitgeprobeerd en ontdekt. Hoe verhouden bijvoorbeeld de burger en de professional zich tot elkaar? Welke complexe afhankelijkheden zijn er tussen de andere partijen? Heeft iedereen een gelijkwaardige stem? Tegen welke knelpunten lopen deze samenwerkingen op? Wat zijn belangrijke leerpunten en hoe kunnen we het leren over en binnen deze plekken optimaliseren? Platform Stad en Wijk, een samenwerkingsverband van verschillende onderzoeksgroepen bij hogescholen, heeft hier onderzoek naar gedaan.
Casestudies Amsterdam, Arnhem, Rotterdam, Utrecht
De bevindingen van dit onderzoek verschijnen in het boek ‘Plekken van hoop en verandering’. Hierin staan tien casestudies centraal uit onder andere Amsterdam (Buurtvoorziening De Evenaar), Arnhem (De Blauwe Wijkeconomie), Rotterdam (De Voedseltuin en Zorgvrijstaat) en Utrecht (Wijkacademies Opvoeden). Deze casestudies laten zien dat er in veel steden en wijken sprake is van doorzettingsvermogen, moed, samenwerking en vastberadenheid om tot veerkrachtige samenlevingen te komen. Naast de grote verscheidenheid laten de voorbeelden ook zien dat de partijen op deze plekken in volle overtuiging gezamenlijk aan iets ‘nieuws’ bouwen ondanks hun verschillende achtergronden, belangen, denk- en werkwijzen. Daarmee zijn het voor de auteurs ‘plekken van hoop en verandering’.
Interviews met Willem Stam, Thijs van Mierlo en Jornt van Zuylen
In het boek komen ook samenvattingen te staan van enkele interviews die met deskundigen zijn gehouden. Eerder publiceerde we al het volledige interview met onze eigen voorzitter Willem Stam. De andere interviews zijn nu ook beschikbaar op de website van Platform Stad en Wijk. Zo vroeg men onder andere aan Jornt van Zuylen (projectleider lokale democratie bij de VNG), Willem Trommel (hoogleraar bestuur en beleid aan de Vrije Universiteit Amsterdam) en Thijs van Mierlo (directeur LSA) hoe zij naar de hedendaagse vraagstukken kijken en welke rol burgers en gemeenten hier in kunnen spelen.
Presentatie 19 september
Op donderdag 19 september worden de uitkomsten van het onderzoek gepresenteerd tijdens een congres in Den Haag, lees meer hierover in de LPB Agenda. Het boek is vanaf die datum ook te bestellen bij uitgeverij Eburon.