Hoe kan een voornemen tot renovatie en energie verduurzaming van buurten met sociale huurwoningen op participatieve wijze vorm gegeven worden? De TU/e Eindhoven deed onderzoek naar een project van Woonbedrijf Eindhoven in het verduurzamen van de Airey buurt in Eindhoven.
Deze vraag vormde startpunt voor het schrijven van het onderzoeksprojectaanvraag voor STEM in 2013. Uitgangspunt was het gegeven dat woningbouwcorporatie Woonbedrijf in 2013 in Eindhoven met een innovatieve aanpak een verduurzamingstraject op buurt-en woningniveau wilde starten in verschillende buurten met sociale verhuur. Deze innovatieve aanpak, door Woonbedrijf gemunt als ‘De Buurttransformator’ had als doel om technische en sociale innovatie parallel vorm te geven.
Woonbedrijf voorzag dat er concrete demo’s in buurten konden worden ontwikkeld op basis van de geleerde lessen van de ontwikkeling en toepassing van de Buurttransformator in één specifieke buurt, de Airey buurt. Daaropvolgend zou de innovatieve aanpak ook op grotere schaal in andere buurten/wijken gaan worden toegepast.
De aanpak die dit project voorstond was er een waarbij werd gezocht naar manieren om verschillende doelen (van verschillende belanghebbenden) aan elkaar te verbinden, waarbij de behoeften en wensen van bewoners het uitgangspunt zijn en niet de sluitpost. Deze doelen voor bewoners behelzen oplossingen voor hun problemen of ervaren gebrek aan kwaliteit, en kunnen variëren van verbetering van comfort, van veiligheid, van gezondheid (binnenklimaat woning), van de sociale relaties met anderen in de buurt, financiële besparing, de wens om milieubewuster te wonen, tot en met de wens de relatie met de woningbouwcorporatie te verbeteren. Om dat te doen, is het van belang dat verwachtingen en wensen gearticuleerd worden en dat er wordt gezocht naar een goede afstemming tussen de uiteenlopende verwachtingen, wensen en belangen. Het gaat er niet om volledige consensus te bereiken maar om gedeelde doelen en wensen helder te krijgen want daarop kan worden voortgebouwd.
De benadering is die van co-creatie: de keuzen van de bewoners (binnen werkbare kaders voor zowel gemeente, woonbedrijf als service dienstverleners) zijn leidend en geven samen met partijen zoals woningbouwcorporatie, gemeente, aanbieders van energiediensten en anderen vorm aan de verbetering van hun buurt. Het uitgangspunt is dat bij een woning- en buurtrenovatie wordt aangegrepen om duurzame lokale energie te introduceren wat een krachtig concreet vertrekpunt kan zijn om een dialoog en ontwikkeling in gang te zetten naar een steeds duurzamer wordende buurt.
De doelstelling van dit project was om inzicht te verkrijgen in de manieren waarop een transformatieve benadering op buurtniveau de bewoners van sociale huurwoningen actief kan betrekken waarbij ook renovatie-en lokale duurzame energievoorziening aantrekkelijk worden als (gedeeltelijke) oplossingen voor ervaren problemen van bewoners. Concreet richt het zicht op het verbeteren van de door de Eindhovens woningcorporatie Woonbedrijf ontwikkelde aanpak van de Buurttransformator.
Download en lees hier het volledige onderzoek van TU/e Eindhoven: De Buurttransformator: Co-creëren met duurzame energie in buurten met sociale woningenverhuur
Voor meer informatie staat op www.Architectenweb.nl een kort nieuwsbericht naar aanleiding van de duurzame vernieuwing.
