Het Goede 

door Floortje Verheul >>

Wat Het Goede is, wordt al eeuwenlang bediscussieerd. In onze gemeente wordt er echter weinig over gesproken. Tijdens een opleiding “politieke sensitiviteit” spraken we over het afwegen van belangen versus het afwegen van waarden. Een weegschaal die voor mij altijd zal overhellen naar de waarden-kant maar volgens mij kun je waarden niet met belangen vergelijken. Misschien was dit ook niet de bedoeling van de stelling maar het zette mij aan het denken. Waarom praten we nooit – of in ieder geval (te) weinig – over Het Goede?

Alles is relatief
Gekscherend zeg ik wel eens “alles is relatief”, dit vergt iets meer toelichting maar daar zou ik een boek mee kunnen vullen. Dit maakt ook Het Goede relatief, daarmee kunnen we stellen dat Het Goede (met hoofdletters) niet bestaat. In de cursus gaat het vaak over het afwegen van belangen, inwoners alleen al hebben er onnoemelijk veel, die zelfs voor één persoon conflicterend kunnen zijn. Dan zijn er nog belangen van bedrijven, de provincie, de gemeente zelf en vast nog een aantal die ik nu voor het gemak vergeet. Ik vroeg hem of er niet iets was als “het algemeen belang”, waar wij ons als ambtenaren dan voor inzetten. De cursusleider daagde mij uit erover na te denken wat dan eventueel het goede zou zijn binnen de gemeente.

Robin Hood 
Mijn gedachten over de relativiteit der dingen betrek ik ook vaak op gebiedsgericht werken. Wij noemen het “gebiedsgericht” omdat hetgeen waar een gemeente zich mee bezig houdt altijd afspeelt in een gebied. Dit gebied is relatief tot de vraag, de behoefte, van de inwoner. Het goede is zodoende niet absoluut tedefiniëren maar wellicht is er een handvat, een moreelkompas, dat in de richting van het goede wijst. Denk aan Robin Hood, hij steelt maar over het algemeen vinden we hem niet slecht. De gemeente bestaat niet om Robin Hood te spelen maar heeft wel taken – het goede kan erin bestaat deze zo goed mogelijk uit te voeren. De vraag blijft, wat is dan (zo) goed (mogelijk)? Al schrijvende merk ik dat ik steeds verder van het antwoord verwijderd raak, althans in woorden. Of meer specifiek, op rationeel niveau.

Intuïtie
Gevoelsmatig gaat er in mij iets “branden” als ik over het goede nadenk en zeker wanneer dit betrekking heeft op mijn dagelijkse werkzaamheden. Ik geloof met hart en ziel in het goede van de mens en dat wanneer wij dicht bij onszelf zijn – onze ware kern – we ‘automatisch’ goed handelen. Onze intuïtie geeft ons vaak in wanneer we goed bezig zijn, of juist niet. Vooralsnog is dit geen breed onderbouwd betoog, zoals gezegd, ik hoop er ooit een boek over te schrijven. Om toch tot enige conclusie te komen, denk ik dat het goede zit in dicht bij onze natuur te zijn en vandaaruit te handelen. Als holistisch mens, dus als we ook onze minder sterke en goede kwaliteiten omarmen. Zodoende handelen we vanuit onze kracht en bieden we ruimte aan kwetsbaarheid. Van en voor onszelf, en van en voor anderen. In een eerder blog schreef ik: leren is ervaren. Om ons moreelkompas te ontwikkelen zullen we dus ook moeten ervaren en het gesprek hierover voeren.

Het goede in de gemeente 
Als het goede bestaat in dicht bij jezelf zijn en handelen vanuit die kern, dan is het goede van een gemeente het handelen vanuit de kern waarvoor een gemeente bestaat. Bovendien zal het bijdragen aan een goede gemeente wanneer alle collega ambtenaren vanuit hun eigen kern handelen. Wat is dan de kern van de gemeente? Wellicht onderwerp voor een andere blog maar het eerste wat in mij opkomt zijn toch de inwoners. Zij hebben natuurlijk verschillende belangen maar wanneer een gemeente handelt vanuit bepaalde waarden en daarover transparant is, geloof ik dat inwoners zich daar ook in zullen vinden. De “kern” van een gemeente heeft immers ook betrekking op waarden. De vraag is voor welke waarden staat de / jouw gemeente en worden deze ook uitgedragen en nageleefd?

Floortje Verheul
Trainee Gebiedsmanagement at Gemeente Haarlemmermeer