Dit artikel van Kasper Baggerman verscheen eerder op www.stadszaken.nl
De levensverwachting van inwoners van Heerlen-Noord is gemiddeld zes jaar lager dan landelijk. Een absoluut onacceptabel gegeven, vindt Ron Meyer. De nieuwe programmadirecteur van het Nationaal Programma Heerlen-Noord (NPHLN) zet zich in om de leefbaarheid in het gebied te verbeteren. Een titanentaak, waar minimaal 25 jaar voor is uitgetrokken.
‘Ik heb nog nooit zo vaak het woord integraal gehoord als in de kringen waarin ik me nu bevindt. Soms lijken mensen die het zeggen zelf te vergeten wat het precies betekent’, zegt Meyer over zijn ervaringen sinds hij in april dit jaar als programmadirecteur werd aangesteld. ‘Maar een aanpak waarin je kijkt naar de samenhang tussen problemen, dat is toch wel waar het om draait. Stel, op school help je een kind met taalontwikkeling of bewegen. Als dat kind vervolgens vol energie thuiskomt in een schimmelwoning of onveilige buurt, raak je de winst op het ene vlak op het andere weer kwijt.’
Het voorbeeld typeert hoe Meyer en de Alliantie de komende decennia aan Heerlen-Noord willen werken. Het moet een brede aanpak zijn, met aandacht voor wonen, werken, school, veiligheid en gezondheid. Waarbij fysieke ingrepen samengaan met sociale. En met een groot palet aan partners, want in de Alliantie zijn de gemeente, corporaties, zorg, onderwijs en de politie vertegenwoordigd. Ook het ministerie van BZK zit aan tafel.
Gezondheid als eigen pijler
Het voorbeeld laat ook uitdagingen in het gebied zien, waar ruim 50 duizend mensen wonen, meer dan de helft van het totaalaantal inwoners van Heerlen. De mijnen brachten Heerlen-Noord grote rijkdom, het sluiten van die mijnen juist grote sociaaleconomische malaise. Veel mensen zijn eenzaam, voelen zich niet veilig in de wijk en hebben een betrekkelijk laag inkomen. Verder scoort de wijk slecht op opleidingsniveau en arbeidsparticipatie. En de gemiddelde levensverwachting ligt er dus significant lager dan het Nederlands gemiddelde. Qua diepte doet de problematiek niet onder voor die in Rotterdam-Zuid, dat al langer op de radar van het Rijk staat.
Cruciaal is dat we niet langer doen alsof achterstanden een ‘individuele verantwoordelijkheid’ zijn, zegt Meyer. Neem gezondheid. Dat hebben we volgens hem te lang gezien als het product van individuele keuzes. ‘Er staan hier rijen voor de snackmuur van de supermarkt. Dat toont een bepaald voedingspatroon. Zolang stronken broccoli duurder zijn dan een pak bevroren frikandellen lost zo’n muur sluiten niks op. Gezondheid is een product van de economische, fysieke en sociale leefomgeving. Je kan een kind dat hier wordt geboren toch niet zeggen: eigen schuld dat jij zes jaar eerder doodgaat. Dan ben je wel een heel extreme libertijn.’
Lees verder op www.stadszaken.nl
