Wijkteams en woningcorporaties bedienen vaak in dezelfde wijken dezelfde doelgroepen. De partijen kunnen veel aan elkaar hebben maar dit wordt nog niet altijd effectief opgepakt. De tweede themabijeenkomst van de vakgemeenschap Wat Werkt in de Wijk ging in op de samenwerking tussen deze twee partijen. Een aantal inzichten deelt Platform31 in dit artikel.
Waarom samenwerken?
Waarom zouden woningcorporaties en wijkteams moeten samenwerken? Het algemene antwoord is dat beide partijen een maatschappelijke opgave hebben op het gebied van een goede woon- en leefomgeving. In de praktijk helpt het om belangen en maatschappelijke opgaven concreet te maken door ze plat te slaan. Vanuit de corporatie geredeneerd zijn in drie situaties samenwerking met het wijkteam cruciaal, namelijk bij overlast, huurschulden en renovatietrajecten. Overlastgevend gedrag en huurachterstand zijn vaak signalen dat er meer aan de hand is met de bewoner. Het is in het directe belang voor de woningcorporatie (namelijk huurinkomsten en leefbaarheid) dat het wijkteam hier adequaat op reageert. En tijdens renovatietrajecten komt de corporatie achter de voordeur veel leed tegen dat zijzelf niet aan kan pakken. Ook dan is samenwerking met het wijkteam wenselijk. Deze uitgebreide signaalfunctie van de woningcorporatie kan het wijkteam vervolgens benutten om een meer preventieve aanpak te ontwikkelen. De signaalfunctie van de corporatie beperkt zich op dit moment vaak tot het doorgeven van noodsituaties.
Begrip voor elkaars positie
De potentie van samenwerken is dus groter dan alleen het doorgeven van noodsignalen maar dit vormt op dit moment wel de basis in veel gemeenten. Deze basis opbouwen is in elke gemeente maatwerk. Ongeveer 90 procent van de gemeenten werken met sociale wijkteams. Deze wijkteams kunnen op wijk, stadsdeel of centraal niveau zijn georganiseerd en ook groot of klein zijn opgezet. Tegelijkertijd interpreteren ook woningcorporaties hun takenpakket zeer verschillend. De ruimte in de Woningwet kan zowel worden vertaald naar een actief breed leefbaarheidsbeleid, ofwel naar een beperkte schoon-heel-en-veilig-aanpak. Een goed begrip van elkaars positie is dan ook belangrijk.
Het stof is neergedaald
Rond het thema samenwerken komen vier belangrijke elementen naar voren: vaste contactpersonen, elkaar kennen, gezamenlijk analyseren welke vraagstukken in een gebied spelen en afspraken maken over een plan van aanpak met helder uitvoeringsproces. Dat is nog niet makkelijk. Medewerkers veranderen van baan, elkaar leren kennen kost tijd en een helder plan van aanpak én uitvoeringsproces betekent ook toezeggingen over de beschikbare capaciteit. Vier hulpmiddelen uit de praktijkstudie Van beleidstafel naar keukentafel bieden mogelijk uitkomst. Na een periode van verwarring lijken wijkteams, woningcorporaties en gemeenten steeds meer gewend te raken aan de decentralisaties, de nieuwe woningwet en de interne reorganisaties. Het stof lijkt te zijn neergedaald. Samenwerken gaat nu eenmaal makkelijker als je weet waar je zelf staat.
Privacy versus efficiënt werken
Het uitwisselen van informatie raakt al snel aan de privacy van bewoners. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat een wijkteam bij een corporatie meldt dat de helft van de bewoners van een bepaald complex bij hun bekend is. Welke huishoudens bekend zijn mag echter niet worden gedeeld met de corporatie. Dit maakt een dilemma zichtbaar tussen efficiënt kunnen werken en de privacy van bewoners. Meer kennis en afspraken over privacywetgeving kunnen helpen in het creëren van duidelijkheid over wat wel en niet mag.
Duidelijke afspraken
Het wijkteam wordt vaak aangewezen als probleemeigenaar van sociale vraagstukken die zich in buurten en wijken voordoen. Misschien wel te vaak, waardoor de werkbelasting te groot wordt en het moeilijk is te sturen op wat een wijkteam wel of niet oppakt. Voor wat moet worden opgepakt, moet namelijk ook voldoende capaciteit zijn. Het gezamenlijk in kaart brengen en oppakken van specifieke problemen zorgt voor duidelijkheid, ook richting woningcorporaties. Duidelijke afspraken over capaciteit en verantwoordelijkheid ontbreken nog wel eens.
Dit artikel verscheen eerder op www.platform31.nl
Kijk voor meer voorbeelden op www.watwerktindewijk.nl
