Amsterdam Centrum experimenteert met zelfbestuur burgers
Iedereen mag wat zeggen
Centraal in het bestuursmodel staat het sociocratisch model; een instrument om eenheid te scheppen in verschillende standpunten van burgers onderling, bestuurders en ambtenaren. Via overleg in ‘kringen’ mag iedereen zijn standpunt toelichten. Als die standpunten van elkaar verschillen, moeten wederzijds begrip en de wil tot besluitvorming leiden tot een uitkomst waarmee iedereen kan leven.
“Elk lid van de kring geeft dan ‘consent’,” aldus Maartje Romme, bestuurslid van Wetering Verbetering. “Dat betekent dat je geen zwaarwegend bezwaar meer hebt tegen het besluit. Als iedereen consent geeft, hebben we een beslissing. Daarmee verschilt het sociocratische model dus van het democratische, waarbij de meeste stemmen gelden.”
Het klinkt een beetje als een overblijfsel van de jaren zestig, beaamt Romme, maar een procedure waarbij de gemeente of een rechter een knoop doorhakt, is ook niet alles. Ze wijst erop dat het sociocratische model in bedrijven succesvol wordt gebruikt ter vervanging van een ondernemingsraad.
Inspraakprocedure
De testcase voor het sociocratische model is een pleintje in de Weteringbuurt. Omwonenden klagen over geluidsoverlast, drinkende en blowende hangjongeren en seksuele handelingen in de nachtelijke uren. Andere buurtbewoners roemen de open ruimte en spelen er overdag met veel plezier met hun kinderen. De familie Kost, eigenaar van de grond, grijpt wellicht terug naar haar oude plannen voor woningbouw.
“Wij kijken naar de uitkomst die het sociocratische model brengt en zullen die voor het Kostpleintje volgen,” zegt PvdA’er Roeland Rengelink, bestuurder in stadsdeel Centrum. “We nemen het standpunt van de buurtbewoners over. Formeel juridisch volgt er dan nog wel een inspraakprocedure, want we kunnen de Gemeentewet niet naast ons neerleggen.”
Kostpleintje
Rengelink vindt het sociocratische model interessant. “Als de gemeente de gedeelde beslissing van de burgers kan volgen, kantelt de scheve machtsverhouding tussen burger en overheid.”
Komende zomer moet blijken of het experiment slaagt. Als alle belanghebbenden zich kunnen vinden in een bestemming van het Kostpleintje, kan het sociocratische model ook voor andere besluiten worden toegepast.
Dit artikel verscheen eerder op www.parool.nl.
‘Tijd is rijp voor nieuw offensief voor samenlevingsopbouw!’
Dit artikel verscheen eerder op www.movisie.nl Op steeds meer plaatsen...
lees meerSCP: “neem perspectief van burgers mee bij organisatie burgerforum”
Om burgers meer zeggenschap te geven over ingrijpende maatschappelijke kwesties,...
lees meerEssay: Ontsnappen aan aanbesteden
In 2021 schreef Jos van der Lans in opdracht van...
lees meer